امام حسن مجتبی (علیه السلام)، امام دوم شیعیان در شب پانزدهم رمضان سال دوم هجری مصادف با جنگ احد و به نقلی سال سوم هجری چشم به جهان گشودند. کنیه آن حضرت ابو محمّد و ابو القاسم و القاب ایشان تقى، طیب، زکىّ، ولى، مصلح و سبط اول است.
مهمترین القاب حضرت(ع) مجتبی و کریم اهل بیت است. ایشان در طول عمر با برکت خود دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کردند و سه بار نیز ثروت خود را به دو نیم تقسیم کردند و نصف آن را در راه خدا به فقرا بخشیدند.
روایت است، وقتی از امام حسن (ع) پرسیدند، چرا هرگز سائلی را ناامید برنمی‌گردانید؟ فرمودند: «من هم سائل درگاه خداوند هستم و می‌خواهم که خدا مرا محروم نسازد و شرم دارم که با چنین امیدی سائلان را ناامید کنم. خداوندی که عنایتش را به من ارزانی می‌دارد، می‌خواهد که من هم به مردم کمک کنم».
به دلیل همین بخشندگی‌ها و کارهای نیکی که از سوی امام حسن مجتبی (ع) در مسیر خیر، احسان و کمک به طبقات درمانده و نیازمند انجام می‌گرفت آن حضرت(ع) را کریم اهل بیت لقب داده اند.