منطقه لواسان بزرگ یا همان دهستان لواسان بزرگ یکی از مناطق ییلاقی، کوهستانی و خوش آب و هوای بخش لواسانات شهرستان شمیرانات استان تهران است که در دامنه سرسبز رشته‌کوه‌های البرز و ۳۳ کیلومتری جنوب‌غربی قله دماوند قرار دارد. لواسان بزرگ در بخشی به نام بخش لواسانات قرار دارد که این بخش شامل دو دهستان لواسان بزرگ و لواسان کوچک و شهر لواسان می‌باشد و در کنار تجریش و رودبار قصران، منطقهٔ یک تهران را تشکیل می‌دهند. اگرچه منطقه لواسان بزرگ به دلیل سیستم حفاظتی سد لتیان و رفت‌وآمد کمتر مردم عادی، کمتر از شهر لواسان مدرنیزه شده‌است اما همین مسئله موجب آرامش و زیبایی دو چندان این منطقه شده‌است.
امروزه در لواسانات؛ وسعت و مساحتِ دهستان لواسان بزرگ از دهستان لواسان کوچک کمتر است و این به دلیل آن است که در گذشته مناطقی چون جاجرود، رودهن، بومهن و چندین روستا و منطقه دیگر جزئی از لواسان بزرگ به‌شمار می‌آمده‌اند که در تقسیمات کشوری معاصر از این منطقه جدا و مستقل شده یا به شهرستان‌های تهران و دماوند الصاق گردیده‌اند. دهستان لواسان بزرگ در حومه شهر لواسان قرار دارد.
مکان نگاری
لواسان بزرگ در دامنهٔ رشته کوه البرز و در ارتفاع ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
ریشه‌شناسی
لواسان در زبان پهلوی به معنای تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می‌باشد و چنان‌که ناصر خسرو در اوایل سفرنامهٔ خود می‌نویسد: «میان ری و آمل کوه دماوند است مانند گنبدی و آن را لواسان گویند» این نام در ابتدا بر کوه دماوند نهاده شده‌است. لواسان نامی است که بر یک شهر، دو دهستان و یک روستا نهاده شده‌است که به مجموع همه آن‌ها لواسانات می‌گویند.
جمعیت
جمعیت این دهستان در سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ خورشیدی ۶٬۰۳۴ نفر و ۲٬۰۴۵ خانوار ثبت شده‌است.
زبان گفتاری
در این نقشه گویش فارسی مناطق جنوبی البرز با رنگ بنفش مشخص شده و شامل لواسانات و رودبارقصران نیز می‌گردد که این مناطق گویش‌های بسیار شبیه بهمی دارند.
زبان گفتاری مردم بومی لواسان و روستاهای اطراف آن در بخش لواسانات فارسی با گویش لواسانی است که همان لهجه قدیم تهرانی است و با زبان پهلوی باستان اشتراکات بسیاری دارد و به گویش البرزی به دلیل رواج آن در کوهپایه‌های رشته کوه البرز (مانند طالقان در البرز و کیلان در دماوند) نیز مشهور است که به آن زبان تاتی می‌گویند و با اندک تفاوت لهجه در فشم و اوشان و بسیاری از روستاهای رودبارقصران نیز بدان سخن می‌گویند. مردم روستاهای لواسانات هنوز به این گویش زیبا تکلم می‌کنند اما در شهر لواسان بسبب مهاجرت اقوام از نقاط مختلف کشور در سالهای گذشته، جز تعداد معدودی از بومی‌های قدیمی، اکثریت اعم از بومی و غیر بومی به فارسی معمول با لهجه تهرانی سخن می‌گویند و نسل جدید دیگر به لهجه قدیم تکلم نمی‌کند.گویش مردم در چند روستای دهستان لواسان بزرگ شامل ایرا، وسکاره ، جورد ، آردینه و غیره زبان مازندرانی است .
محصولات کشاورزی
گردو، سیب، گیلاس، آلبالو، خرمالو، زردآلو، هلو، آلو، انواع انگور، گوجه سبز، توت، بِه، ازگیل و… مهمترین محصولات کشاورزی لواسان بزرگ هستند.
آثار توریستی، باستانی و ملی منطقه
مسجد جامع امام حسن عسگری: این مسجد به دستور حسن بن زید هنگام دعوت مردم لواسانات به اسلام و مذهب تشیع توسط فردی به نام یحیی ساخته شده که نبیره‌های بانی این بنا پس از قرن‌ها همچنان متولی آن هستند و نام مسجد به مرور زمان با تغییر مذهب مردم از زیدیه به اثنی عشریه از مسجد امام حسن بن زید به مسجد امام حسن عسکری تغییر پیدا کرده‌است.
سد لتیان که در سال ۱۳۴۲ بنا و در سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسیده‌است آبریز آن از جنوب کوه‌های سلسله جبال البرز سرچشمه گرفته و از طرف غرب از دره‌ها ورودخانه‌های منطقه لواسان کوچک ورودبارقصران و از شرق آن از رودخانه‌های لواسان بزرگ وعلایین وکلان از روستاهای چهارباغ ورسنان عبور کرده و وارد سد لتیان می‌گردد بخاطر کثرت جمعیت تهران تونلی به طول ۲۰ کیلومتر از روستای کلان به سد لار احداث وآب سد لاررا به نیروگاه کلان انتقال وبعداز توی برق به وسیله تونل ولوله‌هایی با ارتفاع ۳متر به نیروگاه لوارک انتقال داده وبعد از تولید برق از طریق خط سوهانک به تهران ارسال می‌گردد
روستای لواسان بزرگ، بافت مسکونی متراکمی دارد و بر روی شیبی ملایم استقرار یافته است. این روستا، بزرگ از چهار محله به نام‌های رودبار محله، کلو محله، سادات محله و سرده محله تشکیل شده است. بیشتر خانه‌های قدیمی در یک و یا دو طبقه ساخته شده‌اند، ولی خانه‌های جدید اغلب در چندین طبقه و بدون آغل و انبار احداث شده‌اند.